Cá nướng sông Đà

Nguyên liệu chính: Cá được đánh bắt trực tiếp từ sông Đà, nơi có môi trường nước trong lành, giàu phù du sinh vật, giúp cá có thịt chắc, ngọt, ít mỡ và thơm ngon đặc biệt, khác hẳn cá nuôi. Các loại cá thường dùng để nướng bao gồm cá thiểu (còn gọi là cá nhác), cá măng, cá trắm đen, cá chép, cá lăng... Trong đó, cá thiểu với mình dẹt, thân trắng, vảy bạc là loại phổ biến nhất.

Cách chế biến truyền thống:

• Sơ chế: Cá sau khi bắt về được làm sạch ruột, cạo vảy. Nhiều nơi còn ngâm cá trong nước muối để tự làm sạch ruột và khử mùi tanh.

• Ướp gia vị: Cá thường được ướp đơn giản với muối hạt hoặc một số gia vị tự nhiên khác như gừng, sả, riềng, hành, và đặc biệt là hạt dổi, mắc khén (đây là những gia vị đặc trưng của vùng Tây Bắc, tạo nên hương vị rất riêng cho món cá nướng). Một số nơi còn xát muối quanh thân cá trước khi nướng.

• Nướng: Cá được kẹp vào những thanh tre tươi hoặc xiên thành từng xâu, sau đó nướng trực tiếp trên bếp than hồng. Quá trình nướng cần sự khéo léo để cá chín vàng đều, xém cạnh mà không bị cháy hay khô.

Hương vị và cách thưởng thức:

• Cá nướng sông Đà khi chín có mùi thơm lừng, thịt cá chắc, ngọt tự nhiên, da giòn sần sật.

• Món này thường được bày trên lá chuối xanh và thưởng thức cùng các loại rau rừng như lá sấu non, lá mơ, lá lốt, lá đinh lăng.

• Nước chấm đi kèm cũng rất quan trọng, thường là muối ớt xanh hoặc chẩm chéo (một loại gia vị chấm đặc trưng của người Thái làm từ mắc khén, tỏi, ớt, muối và các loại rau thơm). Sự kết hợp giữa vị ngọt béo của cá, cay nhẹ của muối ớt/chẩm chéo, và vị chát nhẹ của lá thơm tạo nên một trải nghiệm ẩm thực khó quên.

• Cá nướng sông Đà có thể ăn kèm với xôi nếp nương hoặc cơm trắng, nhâm nhi cùng rượu thóc, rượu ngô.